دیپلماسی دیجیتال و روابط میان دولت ها در جوامع معاصر

عصر اطلاعات با مؤلفه هایی چون رشد معجزه آسای فناوری اطلاعات و ارتباطات، زمینه ساز تحول در همه جنبه های حیات بشریگردیده است. در این میان، مقوله دیپلماسی که با قدمتی به بلندی تاریخ همواره بر دو عنصر اطلاعات و ارتباطات استوار بوده است،بیش از سایر حوزه های اجتماعی در معرض تأثیرپذیری از مشخصه های عصر ارتباطات است. اتصال دورترین دولت ها به یکدیگر ازطریق شبکه های الکترونیکی، تسهیل ورود بازیگران جدید به عرصه روابط بین الملل، چرخش آزاد اطلاعات، حاکمیت بر فضایاینترنت و... حاکی از روندی است که محتوا و شکل دیپلماسی را متحول و نیازمند بازتعریف و تغی یرات ساختاری نموده و اشکالنوینی چون دیپلماسی دیجیتال را با توجه به نقش آن در مناسبات میان دولت ها و سازمان های بین المللی تبدیل به مسئله ای پراهمیتنموده است.دیپلماسی دیجیتال در یک تعریف کلی به معنی حل مشکلات سیاست خارجی از طریق استفاده از فضای مجازی است و ضمن توجهویژه به بعد فنی پیشرفت های ارتباطی و نقش رسانه را در خدمت دیپلماسی می بیند. نوشتار حاضر به اثبات این مدعا می پردازد کهفضای مجازی در حال تغییر چارچوب های دیپلماسی و سیاست بین الملل است. برای این منظور ابتدا به ارائه شواهدی از این امرمی پردازد که رسانه ها و شبکه های پرنفوذ بین المللی با به کارگیری امکانات گسترده فضای مجازی ضمن عملیاتی کردن اهدافسیاست خارجی خود در کشورهای غربی، به طور خاص در امریکا هستند. در گام بعدی استدلال می شود که این رسانه ها از یکسوی با به کارگیری چرخه رسانه ای کارآمد و اتخاذ دیدگاه تعاملی به جذب مخاطب فعال می پردازند و از سوی دیگر با بسیج افراد درشبکه های اجتماعی به همسو کردن اهداف و نمادین کردن آرمان های گروه ها و جماعت ها پرداخته و بر روند تحولات جهانیتأثیرگذار هستند. این چنین است که قابلیت رسانه های بین المللی و شبکه های اجتماعی در شکل دهی به تحولات و حرکات هایاجتماعی  فرهنگی توسط بسیاری از اصحاب سیاست درک شده و بخش مهمی از اولویت های دیپلماسی را تشکیل می دهد.